با سلام خدمت شما کاربر گرامی . امروز براتون احادیث زیبایی از معصومین در رابطه با علم رو گذاشتم که امیدوارم خوشتون بیاد. نظر یادت نره.

قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : علیکَ بالعلم ِفانّ العِلْم خلیلُ المؤمِنِ و الحلمَ وزیرُهُ والعقلَ دلیلُهُ و … و الصّبر امیرُ جنودِهِ.
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: برتو باد به فراگیری علم، همانا که علم دوست مؤمن است و بردباری وزیر او و عقل راهنمایش و عمل سرپرست او و رفق و مدارا پدر او و ملایمت با دیگران برادر او و صبر، امیر سپاهیان او است.
«نهج الفصاحه، ح ۱۹۶۱»

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
آفَةُ العِلمِ النِّسیانُ ؛
آفت دانش ، فراموشى است .
الخصال ، ص ۴۱۶ .

قال الامام الهادی – علیه السلام – : العُجْبُ صَارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ، داعٍ إِلَی الغمطِ.
امام هادی – علیه السلام – فرمود: خودپسندی، (آدمی را) از طلب علم باز می دارد و به تحقیر دیگران فرا می خواند.
«بحار الانوار، ج ۷۲، ص ۱۹۹»

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ – علیه السّلام – : طَلبَةُ الْعِلْمِ ثَلاثَة فَاعْرِفْهُمْ بِأعْیانِهِمْ وَصِفاتِهِمْ: صِنْفٌ یَطْلُبُهُ لِلْجَدَلِ وَالْمِراءِ، وَ صِنْفٌ یَطْلُبهُ لِلإسْتِطالَةِ و الخَتلِ وَصِنْفٌ یَطْلَبُهُ لِلْفِقْهِ وَالْعَقْلِ فَصاحِبُ الْجَدَلِ وَالْمِراءِ … .
امام صادق – علیه السّلام – فرمودند: جویندگان علم بر سه دسته اند پس آنان را با هویت واقعی شان بشناس: دسته ای از آنها دانش را به جهت جدل و مراء فرا می گیرند و دسته ای آن را جهت تفاخر و بزرگ نمائی می آموزند و دسته ای نیز آن را جهت فهمیدن و تعقل یاد می گیرند. پس اهل جدل و مراء آدم مردم آزار است، او در هنگام مناظره مانع از گفتار دیگران می شود و در میدان سخن مجالی برای دیگران قائل نیست و در عین حال خود را حلیم پارسا می نمایاند و حال آنکه باطن وی از خشوع و ورع تهی است و سرانجام خداوند نیز دماغ وی را به خاک می مالد.
«معالم الاصول و ملاذ المجتهدین، ص ۱۵»

قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : أقرَبُ النّاسِ مِن دَرجَةِ النُّبوَّةِ أهلُ الجِهادِ و أهلُ العِلمِ.
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: نزدیک ترین مردم به مقام نبوّت، اهل جهاد و دانش اند.
«کنزالعمّال، ح ۱۰۶۴۷»

قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنْ اَرادَ أَنْ یَنْظُرَ اِلی آدمَ فِی عِلمهِ، و اِلی نوُحِ فی حِکمَتِهِ وَ اِلیَ اِبراهیمَ فی حِلمِهِ فَلْیَنْظُر اِلیَ عَلیِّ بنِ اَبیِ طالِب.
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: کسی که می‌خواهد علم و معرفت آدم ابوالبشر و حکمت نوح و حلم ابراهیم را ببیند، پس باید به سوی علی بن ابی طالب نگاه کند.
«بحار الانوار، ج ۳۹، ص ۳۵»

قال امیرالمؤمنین – علیه السّلام – : … عَلَّمَنی اَلفَ بابٍ یَفْتَحُ مِنْ کُلِّ بابٍ اَلفُ بابٍ.
امیرالمؤمنین – علیه السّلام – فرمودند: پیامبر – صلی الله علیه و آله – هزار درِ علم و دانش را به من آموخت که از هر در آن هزار در دیگر گشوده می شود.
بحار الانوار، ج ۳۸، ص ۳۳۱

قالَ الامامُ الرّضا – علیه السّلام – : لم یَزَلِ اللهُ عالِماً بِالأشیاءِ قَبْلَ اَنْ یَخْلُقَ الأشیاءَ … .
امام رضا – علیه السّلام – فرمودند: علم خداوند در ازل و پیش از خلقت اشیاء، مثل علم او به اشیاء بعد از خلقت آنها بوده است.
«توحید صدوق، ص ۱۴۵»

قالَ الامامُ الصادق – علیه السّلام – : اِنَّ اللهَ عِلُمٌ لا جَهَلَ فیه، حیاةٌ لامَوتَ فِیه، نورٌ لا ظُلمةَ فیه.
امام صادق – علیه السّلام – فرمودند: خداوند (را) علمی است که هیچ جهلی در او نیست، حیاتی است که هیچ موتی در او نیست، نوری است که هیچ جنبه ظلمانی ندارد.
«توحید صدوق، ص ۱۳»

قالَ الامامُ الصادق – علیه السّلام – : فانّه لَیَس لِعِلْمِهِ مُنتهی.
امام صادق – علیه السّلام – فرمودند: همانا برای علم خداوند پایانی نیست.
«توحید صدوق، ص ۱۳۴»

قالَ امیرُ المؤمنین – علیه السّلام – : خَرَقَ عِلْمُه باطِنُ غَیْبُ الستراتِ و اَحاطَه بغُموضِ عقاید السّریراتِ.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند: علم خداوند ژرفای پرده های غیب را شکافته است و به افکار و عقاید پنهان احاطه دارد.
«نهج البلاغه، خطبه ۱۰۸»

عَنْ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ – عَلَیْهِ السَّلامُ – قالَ: وَ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِلْعِلْمِ أهْلاً وَ فَرَضَ عَلی الْعِبادِ طاعَتَهُمْ بِقَوْلِهِ: «و آتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أبْوابِها» وَ الْبُیُوتُ هِی بُیُوت العلْمِ الَّذی إسْتَوْدَعَتْهُ الأنبِیاءُ وَ أبْوابِها أوْصیاؤُهُمْ.
امیر المؤمنین – علیه السلام – فرمودند: خداوند برای «علم» جایگاهی مناسب مقرر داشته است و بر بندگانش اطاعت از آن را واجب گردانده و فرموده: از درب خانه داخل شوید و منظور از بیوت خانه های علم است که به انبیاء داده شده و أبواب آن اوصیاء آن ها هستند.
«نور الثقلین، ج ۱، ص ۱۷۷»

قالَ رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : عَلِیُّ بْنُ أبِی طالِبٍ أقْدَمُ اُمَّتِی سِلْماً وَ أکثَرُهُمْ عِلْماً وَ أَصَحُّهُمْ دِیناً وَ أفْضَلُهُمْ یَقِیناً و أحْلَمُهُمْ حِلْماً وَ أسْمَحُهُمْ کفّاً وَ هُوَ الْاِمامُ وَ الْخَلِیفَةُ بَعْدِی.
پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمودند: علی بن ابی طالب پیشگام امت من در گرویدن به اسلام است و علم و دانش او از همه بیشتر و دین او از همه کاملتر و یقین او از همه برتر و حلم او از همه بیشتر و دست او از همه بخشنده تر است و او امام و خلیفه پس از من است.
«أمالی صدوق، ص ۸»

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
لا سَهَرَ إلاّ فی ثلاثٍ :مُتَهَجِّدٍ بالقرآنِ ، وفی طَلَبِ العِلمِ ، أو عَروسٍ تُهدى إلى زَوجِها .
شب زنده‏دارى جز براى سه چیز روا نیست: تلاوت قرآن ، تحصیل دانش و یا فرستادن عروس به خانه شوهرش .
بحار الأنوار : ۷۶ / ۱۷۸ / ۳ منتخب میزان الحکمة : ۲۸۴

امام على علیه‏السلام :
مُرُوا أولادَکُم بطَلَبِ العِلم ؛
فرزندان خود را به آموختن دانش وادارید .
کنزالعمّال : ۴۵۹۵۳ منتخب میزان الحکمة : ۶۱۶

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
اکتُبُوا العِلمَ قبلَ ذَهابِ العُلَماءِ ، وإنّما ذَهابُ العِلمِ بِمَوتِ العُلَماءِ ؛
دانـش را ، پـیش از درگـذشت دانشمندان ، بنویسید ؛ زیرا با مرگ دانشمندان ، دانش (آنان) نیز مى‏رود .
کنز العمّال : ۲۸۷۳۳ منتخب میزان الحکمة : ۴۸۲

الإمامُ الباقرُ علیه‏السلام
لسَلَمَةَ بنِ کُهَیلٍ والحَکَمِ بنِ عُتَیبَةَ: شَرِّقا وغَرِّبا لَن تَجِدا عِلما صَحیحا إلاّ شَیئا یَخرُجُ مِن عِندِنا أهلَ البَیتِ ؛
امام باقر علیه‏السلام- خطاب به سلمة بن کهیل و حکم بن عتیبه- فرمودند: اگر به شرق و غرب بروید ، هرگز دانش درستى را نخواهید یافت ، مگر همان چیزى که از ما خاندان صادر شود .
بحار الأنوار : ۲ / ۹۲ / ۲۰

امام على علیه‏السلام :
أعلَمُ النّاسِ‏المُستَهتَرُ بِالعِلم ؛
داناترین مردم ، کسى است که آزمند دانش باشد .
غرر الحکم : ۳۰۷۹ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۶

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
أعلَمُ النّاسِ مَن جَمَعَ عِلمَ النّاسِ إلى عِلمِهِ ؛
داناترین مردم ، کسى است که دانش مردم را با دانش خود جمع کند .
أمالی الصدوق : ۲۷ /۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۶

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
لَو خِفتُمُ اللّه‏َ حَقَّ خِیفَتِهِ لَعُلِّمتُمُ العِلمَ الّذی لا جَهلَ مَعَهُ ؛
اگـر از خـدا ، چنان کـه سـزد ، مى‏ترسیدید علمى به شما آموخته مى‏شد که جهل و نادانى با آن همراه نبود .
کنزالعمّال : ۵۸۸۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۶

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
عِلمُ الباطِنِ سِرٌّ مِن أسرارِ اللّه عز و جل ، وحُکمٌ مِن حُکمِ اللّه ، یَقذِفُه فی قُلوبِ مَن شاءَ مِن عِبادِهِ ؛
علم باطنى ، رازى از رازهاى خداوند عز و جل و حکمتى از حکمتهاى خداست و آن را در دل هر کس از بندگانش که خواهد ، مى‏افکند .
کنزالعمّال : ۲۸۸۲۰ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۶

امام صادق علیه‏السلام :
لَیتَ السِّیاطَ عَلى رُؤوسِ أصحابی حَتّى یَتَفَقَّهوا فی الحَلالِ والحَرا م؛
کاش بالاى سر اصحابم تازیانه بود تا در احکام حلال و حرام فقیه شوند .
المحاسن : ۱ / ۳۵۸ / ۷۶۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام باقر علیه‏السلام :
اِعلَمْ أ نَّهُ لا عِلمَ کطَلَبِ السَّلامَةِ ، ولا سَلامَةَ کسَلامَةِ القَلبِ ؛
بدان که هیچ دانشى چون طلب سلامتى نیست و هیچ سلامتیى مانند سلامت دل نمى‏باشد .
تحف العقول : ۲۸۶ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام على علیه‏السلام :
خَیرُ العُلومِ ما أصلَحَکَ؛
بهترین دانشها، دانشى است که تو را اصلاح کند.
غرر الحکم : ۴۹۶۲ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
خَیرُ العِلمِ ما نَفَعَ؛
بهترین دانش آن است که سودمند باشد .
أمالیالصدوق : ۳۹۴ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام کاظم علیه‏السلام :
رسول خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم وارد مسجد شد ، دید عدّه‏اى گرد مردى جمع شده‏اند، فرمودند: چه خبر است؟ عرض شد : علاّمه است . فرمودند: علاّمه یعنى چه؟ عرض کردند: او داناترین مردم است به نسل و نسب‏هاى اعراب و جنگهاى ایشان و به روزگار جاهلیّت و اشعار و زبان عربى . پیامبر صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم فرمودند: اینها دانشى است که اگر کسى نداند، به او زیانى نرساند و اگر کسى بداند ، او را سودى نبخشد .
أمالی الصدوق : ۲۲۰/۱۳ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام على علیه‏السلام :
وَاعلَم أ نَّهُ لا خَیرَ فی عِلمٍ لا یَنفَعُ ، ولا یُنتَفَعُ بِعِلمٍ لا یَحُقُّ تَعَلُّمُهُ .
بـدان کـه در دانـش ناسودمند خیرى نیست و آموختن دانشى که سزاوار آموختن نیست ، سودى ندهد .
نهج البلاغة : الکتاب ۳۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام على علیه‏السلام :
العُلومُ أربَعَةٌ : الفِقهُ لِلأدیانِ ، والطِّبُّ لِلأبدانِ ، والنَّحوُ لِلّسانِ ، والنُّجومُ لِمَعرِفَةِ الأزمانِ ؛
دانشها چهار گونه‏اند: دانش فقه براى شناخت ادیان ، دانش پزشکى براى سلامتى بدن‏ها ، دانش نحو براى تصحیح گویش‏ها و دانش ستاره شناسى براى شناخت اوقات .
بحار الأنوار : ۱ / ۲۱۸ / ۴۲ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
العِلمُ عِلمانِ : عِلمُ الأدیانِ ، وعِلمُ الأبدانِ؛
دانش بر دو قسم است : شناخت ادیان و شناخت کالبدها .
بحار الأنوار : ۱ / ۲۲۰ / ۵۲ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
إنّما العِلمُ ثَلاثَةٌ : آیَةٌ مُحکَمَةٌ أو فَریضَةٌ عادِلَةٌ ، أو سُنَّةٌ قائمَةٌ ، وما خَلاهُنَّ فهُوَ فَضلٌ ؛
علم سه تاست : آیه‏اى روشن و نسخ ناشده ، یا فریضه‏اى میانه ، یا سنّتى پا برجاى . و ماسواى اینها فضیلتى غیر ضرور است .
الکافی : ۱ / ۳۲ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

على علیه‏السلام :
لا یَستَوی عِندَ اللّه فی العُقوبهِ الّذینَ یَعلَمونَ والّذینَ لا یَعلَمونَ ، نَفَعَنا اللّه‏ وإیّاکُم بِما عَلِمنا ، وجَعَلَهُ لِوَجهِهِ خالِصا ، إنَّهُ سَمیعٌ مُجیبٌ؛
کیفر کسانى که مى‏دانند و کسانى که نمى‏دانند، نزد خداوند یکسان نیست . خداوند ما و شما را از علمى که داریم بهره‏مند سازد و آن را براى خود خالص گرداند، همانا او شنوا و پذیرنده (دعا) است .
الإرشاد : ۱ / ۲۳۰ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام على علیه‏السلام :
اعقِلوا الخَبَرَ إذا سَمِعتُموهُ عَقلَ رِعایَةٍ لا عَقلَ رِوایَةٍ؛ فإنَّ رُواةَ العِلمِ کَثیرٌ ورُعاتَهُ قَلیلٌ؛
هر گاه خبرى را شنیدید ، در اندیشه به کار بستن آن باشید ، نه به فکر نقل کردنش ؛ زیرا بازگو کنندگان دانش بسیارند و به کار برندگان آن اندک .
نهج البلاغة : الحکمة ۹۸ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام على علیه‏السلام :
العِلمُ بِلا عَمَلٍ وَبالٌ ،العَمَلُ بِلا عِلمٍ ضَلالٌ؛
علمِ بدون عمل وزر و وبال است؛ وعملِ بدون علم گمراهى است.
غرر الحکم : ۱۵۸۷ ، ۱۵۸۸ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام على علیه‏السلام :
الدّنیا کُلُّها جَهلٌ إلاّ مَواضِعَ العِلمِ ، والعِلمُ کُلُّه حُجَّةٌ إلاّ ما عُمِلَ بهِ ؛
دنـیا هـمه‏اش نـادانى است، مگر آن جاها که علم باشد و علم همه‏اش حجّت (بردارنده‏اش) است ، مگر علمى که به آن عمل شود .
بحار الأنوار : ۲ / ۲۹ / ۹ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

إامام على علیه‏السلام:
نَّما زَهَّد النّاسَ فی طَلَبِ العِلمِ کَثرَهُ‏ما یَرَونَ مِن قِلَّةِ مَن عَمِلَ بِما عَلِم ؛
آنچه مردم را به تحصیل دانش بى‏رغبت کرده ، این است که مى‏بینند کمتر عالمى است که به علمش عمل کند .
غرر الحکم : ۳۸۹۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام صادق علیه‏السلام :
لَیسَ العِلمُ بالتَّعلُّمِ ، إنّما هُو نُورٌ یَقَعُ فی قَلبِ مَن یُریدُ اللّه‏ُ تبارکَ وتعالى أن یَهدِیَهُ ؛
علم بــه آموختن نیست، بلکه در حقیقت نورى است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالى خواهان هدایتش باشد ، مى‏افتد .
بحار الأنوار : ۱ / ۲۲۵ / ۱۷ منتخب میزان الحکمة : ۵۷۲

امام صادق علیه‏السلام :
عَلَى العالِمِ إذا عَلَّمَ‏أن لا یَعنُفَ ، وإذا عُلِّمَ أن لا یَأنَفَ ؛
بر دانشمند است که هرگاه آموزش دهد ، درشتى و خشونت نکند و هرگاه کسى بخواهد به او علم آموزد ، ننگش نیاید .
تنبیه الخواطر : ۱ / ۸۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام على علیه‏السلام :
العِلمُ مَقرونٌ بِالعَمَلِ ، فمَن عَلِمَ عَمِلَ ، والعِلمُ یَهتِفُ بِالعَمَلِ ، فإن أجابَهُ وإلاّ ارتَحَلَ عَنهُ ؛
علم و عمل به هم پیوسته‏اند . بنابراین ، هر که بداند ، عمل کند و هر که عمل کند ، بداند . علم ، عمل را صدا مى‏زند ، اگر پاسخش داد مى‏ماند وگرنه مى‏رود .
نهج البلاغة : الحکمة ۳۶۶ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام على علیه‏السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ العَمَلُ بهِ ؛
میوه دانش ، به کار بستن آن است .
غرر الحکم : ۴۶۲۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام على علیه‏السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ العِبادَةُ؛
میوه دانش ، پرستش است .
غرر الحکم : ۴۶۰۰ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام على علیه‏السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ إخلاصُ العَمَلِ ؛
میوه دانش ، خالص گردانیدن عمل (براى خدا) است .
غرر الحکم : ۴۶۴۲ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام على علیه‏السلام :
مَن أکثَرَ الفِکرَ فیما تَعَلَّمَ أتقَنَ عِلمَهُ ، وفَهِمَ ما لَم یَکُن یَفهَم ؛
هرکه در آموخته‏هایش زیاد بیندیشد ، دانش خود را استوار گرداند و آنچه را نمى‏فهمیده است بفهمد .
غرر الحکم : ۸۹۱۷ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

امام کاظم علیه‏السلام :
لا عِلمَ إلاّ مِن عالِمٍ رَبّانِیٍّ ، ومَعرِفَهُ العالِمِ بِالعَقلِ ؛
علم، جز از عالـم ربّانى به دست نیاید (یا آن را جز از عالم ربّانى نباید فرا گرفت) و شناخت چنین عالمى به خرد است .
مستدرک الوسائل : ۱۱ / ۲۵۸ / ۱۲۹۲۶ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۰

امام على علیه‏السلام :
ما أخَذَ اللّه‏ عَلى أهلِ‏الجَهلِ أن یَتَعَلَّموا حَتّى أخَذَ عَلى أهلِ العِلمِ أن یُعَلِّموا ؛
خـداوند، از جـاهـلان بـراى آموختن تعهّد نگرفت ، مگر این که پیش از آن ، دانایان را به آموزش دادن آن متعهّد و موظّف ساخت .
نهج البلاغة : الحکمة ۴۷۸ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
أیُّما رَجُلٍ آتاهُ اللّه‏ُ عِلما فکَتَمَهُ وهُوَ یَعلَمُهُ ، لَقِیَ اللّه‏َ عز و جل یَومَ القِیامَةِ مُلجَما بِلِجامٍ مِن نارٍ؛
هر مردى که خداوند به او دانشى دهد و او آن را ، با این که مى‏داند ، مخفى نگه دارد ، در روز قیامت در حالى که افسارى از آتش بر او زده شده است خداوند عز و جل را دیدار کند .
أمالی الطوسیّ : ۳۷۷ / ۸۰۸ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸

امام باقر علیه‏السلام :
مُعَلِّمُ الخَیرِ یَستَغفِرُ لَهُ دَوابُّ الأرضِ ، وحِیتانُ البُحورِ ، وکُلُّ صَغیرَةٍ وکَبیرَةٍ فی أرضِ اللّه وسَمائهِ ؛
جنبندگان زمین و ماهیان دریاها و هر موجود ریز و درشتى در زمین و آسمان خدا ، براى آموزگار خوبیها آمرزش مى‏طلبند .
ثواب الأعمال : ۱۵۹ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۰

امام باقر علیه‏السلام :
مَن عَلَّمَ بابَ هُدىً فلَهُ مِثلُ أجرِ مَن عَمِلَ بهِ ، ولا یُنقَصُ اُولئکَ مِن اُجورِهِم شَیئا؛
هر که یک باب هدایت را آموزش دهد ، براى او همانند پاداش کسى باشد که به آن عمل کند و از پاداش عمل کنندگانِ به آن نیز چیزى کاسته نمى‏شود .
تحف العقول : ۲۹۷ منتخب میزان الحکمة :

امام باقر علیه‏السلام :
تَذاکُرُ العِلمِ ساعَةً خَیرٌ مِن قِیامِ لَیلَةٍ ؛
یـک سـاعت مـذاکره علمى ، بهتر از یک شب عبادت است .
الاختصاص : ۲۴۵ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸

امام باقر علیه‏السلام :
إنَّ قَلبا لَیسَ فیهِ شَیءٌ مِنَ العِلمِ کالبَیتِ الخَرابِ الَّذی لا عامِرَ لَهُ ؛
دلى که در آن چیزى از دانش نباشد، مانند خانه ویرانه‏اى است که آباد کننده‏اى ندارد .
أمالیالطوسیّ :۵۴۳/۱۱۶۵ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

الامام علی علیه السلام
لِکُمَیلٍ لَمّا أخَذَ بِیَدِهِ وأخرَجَهُ إلَى الجَبّانِ فلَمّا أصحَرَتَنَفَّسَ الصُّعَداءَ وقالَ: یا کُمَیلُ ، العِلمُ خَیرٌ مِنَ المالِ ، العِلمُ یَحرُسُکَ وأنتَ تَحرُسُ المالَ ، والمالُ تَنقُصُهُ النَّفَقَةُ ، والعِلمُ یَزکو عَلَى الإنفاقِ ، وصَنیعُ المالِ یَزولُ بِزَوالِهِ .
امام على علیه‏السلام- دست کمیل بن زیاد راگرفت و او را به سوى گورستان برد و چون به صحرا رسید ، آهى از نهاد برکشید و به او فرمودند- : اى کمیل ! دانش بهتر از دارایى است ؛ زیرا دانش از تو نگهبانى مى‏کند امّا از دارایى تو باید نگهبانى کنى ، دارایى با خرج کردن کم مى‏شود ، امّا دانش با انفاق زیاد مى‏گردد . و دست پرورده مال و ثروت با از بین رفتن آن از بین مى‏رود (احترام و موقعیت اجتماعى خود را از دست مى‏دهد) .
نهج البلاغة : الحکمة ۱۴۷٫ الجبّان والجبّانه : الصّحراء ، وتُسمّى بهما المقابر ( النهایه : ۱/۲۳۶)

امام على علیه‏السلام :
إذا أرذَلَ اللّه‏ عَبدا حَظَرَ علَیهِ العِلم؛
هر گاه خداوند (بخواهد) بنده‏اى را پست گرداند، او را از علم بى‏بهره سازد .
نهج البلاغة : الحکمة ۲۸۸ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
طَلَبُ العِلمِ فَریضَةٌ عَلى کُلِّ مُسلِمٍ … بهِ یُطاعُ الرَّبُّ ویُعبَدُ ، وبهِ تُوصَلُ الأرحامُ ، ویُعرَفُ الحَلالُ مِنَ الحَرامِ ، العِلمُ إمامُ العَمَلِ والعَمَلُ تابِعُهُ ، یُلهَمُ بهِ السُعَداءُ ، ویُحرَمُهُ الأشقِیاءُ؛
تحصیل دانش بر هر مسلمانى واجب است … با دانش است که پروردگار فرمانبرى و پرستش مى‏شود و با دانش است که پیوندهاى خویشاوندى برقرار مى‏ماند و حلال از حرام باز شناخته مى‏شود . دانش پیشواى عمل است و عمل پیرو آن مى‏باشد ، به نیکبختان دانش الهام مى‏شود و شوربختان از آن محروم مى‏شوند .
أمالی الطوسیّ : ۴۸۸ / ۱۰۶۹ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
یا مؤمنُ ، إنّ هذا العِلْمَ والأدبَ ثَمَنُ‏نفسِکَ ، فاجتَهِدْ فی تَعلُّمِهِما ، فما یَزیدُ مِن عِلمِکَ وأدبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وقَدْرِکَ ؛
اى مؤمن ! این دانش و ادب جان بهاى توست ، پس در فراگرفتن آن دو کوشا باش که هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود ، قدر و ارزشت فزونى گیرد .
مشکاة الأنوار : ۱۳۵ منتخب میزان الحکمة : ۱۴

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‏السلام :
لِسائلٍ سَألَهُ عن مُعضِلَةٍ: سَلْ تَفَقُّها ، ولا تَسْأل تَعَنُّتا ؛ فإنّ الجاهِلَ المُتَعَلِّمَ شَبیهٌ بالعالِمِ ، وإنَّ العالِمَ المُتَعَسِّفَ (المُتَعَنِّفَ) شَبیهٌ بالجاهِلِ المُتَعَنِّتِ .
امام على علیه‏السلام- در پاسخ به مردى که از آن حضرت سؤالى مشکل آفرین پرسید- فرمودند: به قصد یاد گرفتن بپرس ، نه براى آزردن و خطا گرفتن ؛ زیرا جاهلى که درصدد آموختن باشد همانند عالم است و عالمى که در بیراهه قدم نهد همچون جاهلى است که به قصد خطا گرفتن مى‏پرسد .
نهج البلاغة : الحکمة۳۲۰ منتخب میزان الحکمة : ۲۶۰

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
السُّؤالُ نِصفُ العِلم .
پرسش نیمى از دانش است .
کنزالعمّال : ۲۹۲۶۰

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
العِلمُ خَزائنُ ومَفاتِیحُهُ السُّؤالُ ، فَاسألُوا رَحِمَکُمُ اللّه‏ُ فإنّهُ یُؤجَرُ أربَعةٌ : السائلُ ، والمُتَکلِّمُ ، والمُستَمِعُ ، والُمحِبُّ لَهُم؛
دانش گنجینه‏هایى اسـت و کـلـیدهاى آن پرسش است ؛ پس ، خدایتان رحمت کند ، بپرسید ، که با این کار چهار نفر اجر مى‏یابند : پرسشگر ، پاسخگو ، شنونده و دوستدار آنان .
تحف العقول : ۴۱ منتخب میزان الحکمة : ۲۶۰

امام على علیه‏السلام :
غایَةُ الفَضائلِ العِلم؛
اوج فضیلتها دانش است .
غرر الحکم : ۶۳۷۹

امام على علیه‏السلام:
إنَّ العِلمَ حَیاةُ القُلوبِ ، ونورُ الأبصارِ مِنَ العَمى ، وقُوَّةُ الأبدانِ مِنَ الضَّعفِ؛
همانا دانش، (مایه) زندگى دلهاست و روشن کننده دیدگان کور و نیرو بخش بدنهاى ناتوان .
أمالی الصدوق : ۴۹۳ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
العِلمُ حَیاةٌ ؛
دانش ، زندگى است .
غرر الحکم : ۱۸۵ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
کَفى بِالعِلمِ شَرَفا أن یَدَّعِیَهُ مَن لا یُحسِنُهُ ، ویَفرَحَ بهِ إذا نُسِبَ إلَیهِ ، وکَفى بِالجَهلِ ذَمّا یَبرَأُ مِنهُ مَن هُوَ فیهِ ؛
در ارجمندى دانش ، همین بس که کسى هم که آن را نیکو نمى‏داند دم از داشتن آن مى‏زند و هر گاه نسبت علم و دانایى به او داده‏شود ، خوشحال‏مى‏گردد ودر نکوهندگى نادانى ، همین بس که ، حتّى آدم نادان و بى‏بهره از دانش از آن بیزارى مى‏جوید .
منیه المرید : ۱۱۰ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
العِلمُ ضالَّةُ المُؤمِنِ ؛
دانش ، گمشده مؤمن است .
عیون أخبار الرِّضا علیه‏السلام : ۲ / ۶۶ / ۲۹۵ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
لا شَرَفَ کَالعِلم؛
هیچ شرافتى ، چون دانش نیست .
نهج البلاغة : الحکمة ۱۱۳ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
العِلمُ أشرَفُ الأحسابِ؛
دانش ، شریفترین شرافت خانوادگى است .
کنز الفوائد للکراجکیّ : ۱ / ۳۱۹ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
العِلمُ نِعمَ دَلیلٌ؛
دانش ، چه نیکو راهنمایى است .
غرر الحکم : ۸۳۷ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
العِلمُ مِصباحُ العَقلِ ؛
دانش ، چراغ خرد است .
غرر الحکم : ۵۳۶ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

امام على علیه‏السلام :
رَأسُ الفَضائلِ العِلمُ ، غایَةُ الفَضائلِ العِلم ؛
سرآمد فضیلتها ، دانش است ؛ نقطه پایان فضیلتها دانش است .
غرر الحکم : ۵۲۳۴ ۶۳۷۹ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
العِلمُ رَأسُ الخَیرِ کُلِّهِ ، والجَهلُ رَأسُ الشَّرِّ کُلِّهِ ؛
دانایى ، سرآمـد همه خوبیهاست و نادانى سرآمد همه بدیها .
بحار الأنوار : ۷۷ / ۱۷۵ / ۹ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۶

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
أکثَرُ النّاسِ قیمَةً أکثَرُهُم عِلما ، وأقَلُّ النّاسِ قیمَةً أقَلُّهُم عِلما ؛
با ارزشترین مردم، کسانى هستند که از دانش بیشترى برخوردارند و کم‏ارزشترین مردم کسانى هستند که از دانش کمترى بهره‏مندند .
أمالی الصدوق : ۲۷ / ۴

امام على علیه‏السلام :
حَسْبکَ مِن الجَهلِ أنْ تُعجَبَ بعِلْمِکَ؛
در نادانى تو همین بس که به دانش خود مغرور شوى .
أمالی الطوسیّ : ۵۶ / ۷۸ منتخب میزان الحکمة : ۱۱۸

امام على علیه‏السلام :
حَسْبکَ مِن الجَهلِ أنْ تُعجَبَ بعِلْمِکَ؛
در نادانى تو همین بس که به دانش خود مغرور شوى .
أمالی الطوسیّ : ۵۶ / ۷۸ منتخب میزان الحکمة : ۱۱۸

امام على علیه‏السلام :
الجَهلُ أدْوَأُ الدّاءِ؛
نادانى بدترین درد است .
غرر الحکم : ۸۲۰ منتخب میزان الحکمة : ۱۱۸

امام صادق علیه‏السلام :
لَیسَ العِلمُ بِالتَّعَلُّمِ ،إنَّما هُوَ نورٌ یَقَعُ فی قَلبِ مَن یُریدُ اللّه‏ُ تَبارَکَ وتَعالى أن یَهدِیَهُ ، فإن أرَدتَ العِلمَ فَاطلُب أوَّلاً فی نَفسِکَ حَقیقَةَ العُبودِیَّةِ ، وَاطلُبِ العِلمَ بِاستِعمالِهِ ، وَاستَفهِمِ اللّه‏ یُفهِمْکَ ؛
دانش به آموختن نیست ، بلکه نورى است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالى بخواهد هدایتش کند ، مى‏افتد . بنابراین ، اگر خواهان دانش هستى ، نخست حقیقت عبودیت را در جان خودت جویا شو و دانش را از طریق به کار بستن آن بجوى و از خداوند فهم و دانایى بخواه تا تو را فهم و دانایى دهد .
بحار الأنوار : ۱ / ۲۲۵ / ۱۷ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

امام صادق علیه‏السلام :
جاءَ رَجُلٌ إلى رَسولِ اللّه صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم فقالَ : یا رسولَ اللّه ، ما العِلمُ ؟ قالَ : الإنصاتُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الاستِماعُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الحِفظُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : العَمَلُ بهِ ، قالَ : ثُمَّ مَه یارَسولَ اللّه ؟ قالَ : نَشرُهُ ؛
مردى‏خدمت رسول‏خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم آمد و عرض کرد : اى رسول خدا ! علم چیست ؟ فرمودند: خاموشى . عرض کرد : سپس چه ؟ فرمودند: گوش سپردن . عرض کرد : دیگر چه ؟ فرمودند: حفظ و مراقبت . عرض کرد : آن گاه چه ؟ فرمودند: به کار بستن آن . عرض کرد : سپس چه اى رسول خدا ؟ فرمودند: انتشار دادن آن .
الکافی : ۱ / ۴۸ / ۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۴

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :
لا یَتِمُّ عَقلُ المَرءِ حَتّى یَتِمَّ فیهِ عَشرُ خِلالٍ … لا یَسأمُ مِن طَلَبِ العِلمِ طُولَ عُمرِهِ ؛
خرد آدمى کامل نگردد ، مگر آن گاه که ده خصلت در او فراهم آید … و تا زنده است از طلب دانش خسته نشود .
تنبیه الخواطر : ۲ / ۱۱۲ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۲

منبع : tebyan-mobaleghin.ir